Ode aan een befaamde dieselmotor
Rijtest Mercedes-Benz E 300de Estate All-Terrain
Ziet u het interieurvolume van het overmatig gepropagandeerde SUV-concept liever ingevuld met de ruimtekwaliteit van een comfortabeler en sportiever rijdende break? Een stationwagon bovendien die het lichte terreinwerk of de onverharde landweg niet hoeft te schuwen? Heb je het gehad met die elektrisch ondersteunde benzinemotoren? Begrijp je de ecologische meerwaarde van een ijverige, energiezuinigere, CO2-gunstigere maar dieselende stekkerhybride? Aan het stuur van een Mercedes-Benz E 300de Estate All-Terrain speelden deze gerechtvaardigde vragen ons steevast door het hoofd...
Natuurlijk biedt deze weelderige Estate meer dan ruimtekwaliteit. Dat doet het prijskaartje op zich al vermoeden. Meerwaarde wordt hier echter gecreëerd met toptechnologie en een – specifiek voor deze All-Terrain – bedachte, standaard geleverde uitrusting. Toptechnologie? Een bijdetijds, hoogst efficiënt dieselend plug-inhybridedrijfwerk, 4Matic-vierwielaandrijving en Airmatic-luchtvering. Dit laatste wordt doeltreffend aangevuld met een zich automatisch aanpassende koetswerkhoogte en gecombineerd met adaptieve dempercontrole, waarbij sensoren op de vier wielen voortdurend zowel de verticale als longitudinale alteraties meten.
Hoger dak, extra grondspeling
De E-Klasse All-Terrain wordt enkel aangeboden in het Estate-koetswerk, maar het zal inmiddels wel duidelijk zijn dat we hier geen gewone break te rijden krijgen. Voor zover eender welke E-Klasse Break nog mag omschreven worden met het woord ‘gewoon’. Zoals elke andere E-Klasse Estate maakt de All-Terrain-versie gebruik van die inmiddels bekende Modular Rear Architecture van de tweede generatie. Lees: een MRA2-platform dat ook de nieuwste C- en S-Klasse-modellen als basis dient.
De afmetingen van de All-Terrain verschillen nauwelijks van de reguliere E-Klasse Break. Met 4.950 mm is hij amper 1 mm langer dan een gangbare E-Break. Met zijn zijdelingse beschermers en wielkastverbreders wordt de All-Terrain-uitvoering wel 2 cm breder. Ook de hoogte is anders. Het dak is 1.497 mm hoog, dat van de reguliere E-Break meet 1.469 mm. Net geen 3 cm hoogteverschil. Het gevolg van extra bodemvrijheid en het monteren van steviger bemeten rubbers. Met de standaard gemonteerde 4Matic-vierwielaandrijving en een bijna 5 cm hogere rijhoogte (dan de reguliere E-Klasse Estate) wil deze All-Terrain zich bewapenen voor de uitvoering van ‘lichte’ alleterreinopdrachten.
Offroad-designdetails
Aan de werkijver van het dieselende PHEV-drijfwerk of de 4x4-capaciteiten, geboden door de Mercedes-Benz 4Matic-technologie, hoeft men niet te twijfelen. Wat dat betreft lijkt de term ‘Light All Terrain’ dus niet overdreven. Chroomafwerking voor de bumperbeschermers en hoogglanzende deurdorpels verklappen echter dat “alle terreinen” ook niet te letterlijk mag worden opgevat.
Met chroom en hoogglansafwerking van – tijdens iedere gemotoriseerde boswandeling – ‘gevoelige’ koetswerkonderdelen maakt Mercedes meteen iets duidelijk: de onderhuidse technologie hoeft het zwaardere terreinwerk niet te vrezen, maar zal onvermijdelijk leiden tot peperdure herstelkosten van het knappe koetswerk.
Dat zwaardere terreinwerk beloven die donkerkleurige, fel met de koetswerkkleur contrasterende, atletisch ogende wielkastverbreders dan weer wel. Zie het echter als typerende offroad-designitems die fungeren als een optisch hulpmiddel om de All-Terrain meteen van een reguliere E-Break te onderscheiden. Benevens die stevige bumpers voor en achter, gesierd met chromen beschermafwerking, en die opvallende wielkastbeschermers, verwijst deze All-Terrain-versie naar de SUV’s van Das Haus – met die typische 3D-motorgrille.
‘Transparante motorkap’
In vergelijking met de vorige generatie (nog gebaseerd op een eerdere E-Klasse-generatie) beschikt de huidige All-Terrain over een uitgebreidere standaarduitrusting. Daarbij onder meer de verzonken en oplichtende deurgrepen, Keyless-Go, Active Distance Assist of Distronic, actieve parkeerassistent met Parktronic en achteruitrijcamera, dodehoekassistent, ledkoplampen met adaptieve grootlichtassistent, en 12,3-inch- en 14,4-inchmonitoren als respectievelijk instrumentarium en centraal infotainmentaanraakscherm.
Met MBUX heeft men ook hier toegang tot de apps uit de Mercedes me-store. In de E-Klasse All-Terrain kan men met over-the-airtechnologie (OTA) voertuigfuncties als on-demanduitrusting activeren. Na aankoop kan men dus een deel van de uitrusting aanpassen aan persoonlijke voorkeuren.
Wie in deze Mercedes de specifieke All-Terrain-rijmodus programmeert, zal via het bestuurdersdisplay en het centrale aanraakscherm offroadgerelateerde informatie aangeboden krijgen. Met behulp van de 360°-camera wordt dan ook een doorkijkmotorkap gesimuleerd, waarbij op het centrale scherm een virtuele weergave verschijnt van de toestand van de rijweg onder het voertuig. Zo krijgt de bestuurder in avontuurlijk terrein een concreter inzicht in de zich onder het voertuig bevindende obstakels.
4Matic & Airmatic
Zoals dat specifieke offroadrijprogramma behoren op de E-Klasse All-Terrain ook Airmatic-luchtvering en 4Matic-vierwielaandrijving tot de standaardvoorzieningen. De luchtvering wordt gecombineerd met adaptieve schokdempers (ADS). Naast het bedreven wegfilteren van kleine en grotere wegoneffenheden, moet adaptieve schokdemping ook resulteren in een stabiel rijdend koetswerk. Dit laatste zowel in beladen als in onbeladen toestand.
Op de E-Klasse All-Terrain worden luchtvering en adaptieve schokdempers ook gebruikt om de koetswerkhoogte te controleren. We weten dat de grondspeling van deze All-Terrain – gezien de hem toegeschreven lichte terreinactiviteit – zowat 5 cm hoger is dan die van een reguliere E-Break. Toepassing van luchtvering maakt het anderzijds mogelijk om het koetswerk bij snelheden boven de 120 km/u met anderhalve centimeter te verlagen.
Milde- en PHEV-diesels
De E-Klasse All-Terrain laat de keuze uit twee deeltijds geëlektrificeerde dieselmotoren. Vooreerst is er een mild hybride met 48-volttechnologie: de E 220d 4Matic. Vervolgens is er de in deze test voorgereden plug-inhybridevariant, oftewel de E 300de 4Matic.
Wat de in beide gevallen gebruikte interne verbrandingsmotor betreft, kunnen we kort zijn: het is de veelgebruikte – en inmiddels ook om zijn duurzaamheid geloofde – OM 654 M-dieselmotor, die zowel in de mild hybride als in onze PHEV-testwagen instaat voor een ‘fossiele’ vermogensinbreng van 197 pk. In beide gevallen krijgt deze met 1.993 cc gezegende vier-in-lijn een onderkomen in lengterichting, draait hij bij een verdichtingsverhouding van 15,1:1, en worden de vier kleppen per cilinder bediend via een dubbele bovenliggende nokkenas. Druklading met twee watergekoelde uitlaatgasturbo’s met variabele geometrie en commonrailvoeding zijn andere gemeenschappelijke kenmerken.
In de E 220d 4Matic mild hybrid All-Terrain wordt deze 197 pk sterke en 440 Nm trekkracht genererende dieselmotor vergezeld van een e-motor van 23 pk/205 Nm.
In het E 300de PHEV-model wordt die dieselmotor bijgestaan door een in de transmissie geïntegreerde synchrone e-motor van 129 pk/440 Nm. De E 300de All-Terrain beschikt daarmee over een maximumsysteemvermogen van 313 pk/230 kW en een dito systeemkoppel van 700 Nm. Vanzelfsprekend wordt de PHEV-versie voorzien van een capacitief, overvloediger gezegende energieopslag van 25,4 kWh, wat moet resulteren in een elektrisch WLTP-rijbereik dat – afhankelijk van rijstijl, weg- en verkeersomstandigheden – kan variëren van 85 tot 102 km.
Digitale ongeletterdheid
We geven het graag toe: in de keuze tussen een hogere SUV en een lichtjes verhoogde break ging onze voorkeur altijd uit naar het laatste concept. Dat het zicht rondom in een break minder zou zijn dan in een vergelijkbare SUV, klopt zeker niet in het geval van de E-Break All-Terrain.
In deze Benz is het zicht rondom zonder meer goed. Tijdens het manoeuvreren laat de breedte zich bij een eerste kennismaking wat moeilijker inschatten, maar dat is in vergelijkbare SUV’s van Mercedes niet anders. Het correct aanvoelen van die breedte went ook hier vrij snel. Bovendien kunnen we tijdens het manoeuvreren altijd rekenen op de inbreng van ordentelijke achteruitkijkspiegels, camera’s, beeldschermen en sensoren.
Nu zijn we altijd al beducht geweest voor een overvloed aan elektronica en exuberante digitalisatie. Maar uit onze ervaringen met deze Mercedes-Benz E 300de moeten we zeker dat voorbeeldig functionerende centrale beeldscherm onthouden: groot en altijd duidelijk leesbaar, supersnel reagerend, logisch opgevat en – zelfs voor een digitaal ongeletterde – redelijk eenvoudig in de bediening.
Diesel als e-ondersteuning…
De Mercedes-Benz E 300 All-Terrain Diesel Hybride is een zalig rijdende break. De met twee watergekoelde turbo’s aangejaagde viercilinder draait boterzacht en laat zich in het interieur nauwelijks aanhoren. Aan trekkracht en souplesse is er nooit gebrek. Daaraan is – en was – trouwens ook in de niet-elektrisch ondersteunde diesels die met deze OM 654 M gepowerd worden, nooit enig tekort. En dat is dan ook de hoofdreden waarom Mercedes er met deze PHEV wonderwel in slaagt om de overgangen van diesel naar stroom en omgekeerd zo soepel – om niet te zeggen niet te voelen – af te stellen.
In tegenstelling tot een benzinehybride heeft deze in de lage regimes zo koppelrijke diesel tijdens het wegrijden niet meteen nood aan extra e-power. De enige surplus die de deeltijdse elektrische ondersteuning hier brengt, ontstaat van zodra het voertuig op kruissnelheid is. Want enkel in de hogere regimes is een diesel gebaat met een vleugje elektrosupport. Anderzijds zal bij voorzichtig wegrijden met volle batterij de straffere diesel niet meteen aanslaan.
Dat doet hij wel van zodra de rechtervoet om meer power vraagt. Men heeft ook de indruk dat de diesel in deze PHEV-opstelling voortdurend geneigd is om veeleer de e-motor te ruggensteunen, in plaats van andersom. Meteen ook de reden dat deze Mercedes met een uitgeputte energieopslag – in schrille tegenstelling tot menig met veel te krap berekende benzine-ICE – weinig aan werklust inboet en even kordaat blijft reageren op de commando’s van je rechtervoet.
Tussen droom en werkelijkheid, maar extreem zuinig
Mercedes geeft een gecombineerd WLTP-brandstofverbruik op dat schommelt tussen 0,6 en 0,9 l/100 km. Maar zoals de meeste dromen, zijn die cijfers – zeker voor de langeafstandsrijders – verre van realistisch.
Het eveneens opgegeven brandstofverbruik – wanneer men met een leeggereden tractiebatterij onderweg is – schommelt tussen een veel realistischer 5,6 en 6,3 l/100 km. Waarmee PHEV-dromers met beide voetjes op de grond worden gezet. Maar het zijn cijfers die bewijzen dat ons gemiddelde brandstofverbruik van 5,2 l/100 km niet enkel realistisch, maar ook bijzonder laag is voor een auto van dit gehalte.
En neen, we hebben niet altijd met een leeggereden tractiebatterij gereden. Maar wie van de eerste 100 kilometer er 80 elektrisch afhaspelt, zal zien dat het fossiele gemiddelde verbruik inderdaad zeer laag uitvalt. Weet echter dat deze break niet mikt op een veelrijder die om de 100 km een deel van zijn kostbare tijd wil spenderen aan het herladen van de tractiebatterij.
Prettig is wel dat deze break met een systeemvermogen van 313 pk in 6,9 seconden van 0 naar 100 km/u kan snellen. De verhouding gewicht/vermogen van 7,4 kg/pk en de meer dan 600 Nm aan werkijver maakten al duidelijk dat we hier met een allesbehalve trage All-Terrain-break te doen hebben. Een break die – ondanks zijn royale afmetingen, zijn lichaamsgewicht en het hoge comfortpeil – ook sportief te rijden is. Een break bovendien die, met inbreng van gesofistikeerde luchtvering en automatische hoogte-instelling, met een opperbest rijcomfort kan verwennen. Dit zowel in het dagelijkse verkeer, op de snelweg als op een verlaten onverharde landweg.
Conclusie
Wij hebben de denderende mogelijkheden van de dieselende OM 654 M-viercilinder in meerdere Mercedes-Benz-modellen mogen ervaren… en terecht leren waarderen. De verwachtingen bij de test met deze E 300de All-Terrain PHEV waren bijgevolg hoog gesteld. En ja, ook in deze hoger op zijn poten staande Estate verdient deze diesel alle lof. Dat de samenwerking met de PHEV-technologie onberispelijk verloopt en – in tegenstelling tot menig met veel te weinig cilinderinhoud acterende benzinehybrides – alle lof verdient, valt grotendeels toe te schrijven aan die boterzacht draaiende, kordaat acterende en CO2-efficiënte dieselmotor.
En wie nog durft te mokken over eventueel diesellawaai… We reden zopas nog met een fonkelnieuwe PHEV-benzinehybride met een overmatig gedownsizede driecilinderbougiemotor, die met een roffelende herrie het benzinevocht verorberde. Met een motorkabaal dat onmiddellijk doet terugdenken aan lang vervlogen dieseltijden.
