Een airco kiezen: vast, mobiel, of een omkeerbare warmtepomp?
Een vaste airco is een ingebouwd systeem waarbij verkoeling komt via roosters uit de muur, het plafond of de vloer. Ga je voor een verplaatsbaar toestel, dan heb je een mobiele airco. We sommen de voor- en nadelen voor je op.
Vaste airco

Een vaste airco levert koele lucht en onttrekt vuile, vochtige lucht via een centraal systeem. Dit kan zowel een splitsysteem zijn (met een binnen- en buitenunit) als een monoblockairco. In de praktijk gaat het bijna altijd om splitsystemen. Hier kan je meer lezen over het verschil tussen split- en monoblocksystemen.
Inbouw of opbouw?
Een vast airco kan ingebouwd worden (de leidingen zitten weggewerkt in de muur) of kan in opbouw worden geplaatst (met de leidingen op de wand gemonteerd, meestal weggewerkt in kabelgoten).
Bij een inbouwmodel is er enkel luchttoevoer en -afvoer via roosters in de muur of het plafond – het toestel zelf is onzichtbaar en stil - de compressor zit immers buiten. Dit type wordt vaak toegepast bij nieuwbouw en totaalrenovaties. Een opbouwmodel hangt zichtbaar aan de muur, het plafond of staat op de vloer, en is dus ideaal voor wie een airco wil plaatsen zonder grote breekwerken te doen.
Vaste systemen zijn meestal krachtiger, energiezuiniger en duurzamer dan mobiele airco’s. Wel is de installatie complexer en duurder. Regelmatig onderhoud (zoals filterreiniging en bijvullen koelmiddel) is belangrijk voor een goede werking en lange levensduur.
Een omkeerbare warmtepomp
Heb of wil je een vaste airco die ook kan verwarmen? Dan wordt er gesproken van een omkeerbare warmtepomp. Dit zijn warmtepompen die dus zowel kunnen verwarmen als koelen. Het gaat altijd om vaste opstelling. Hieronder wordt nog de opdeling gemaakt tussen warmtepompen met actieve en passieve koeling.
Actief koelen
Actief koelen houdt in dat er energie moet opgewekt worden om het binnenklimaat op het gewenste niveau te krijgen, wanneer de buitentemperatuur hoger is dan de gewenste binnentemperatuur. Dat kan met een lucht/luchtwarmtepomp of een lucht/waterwarmtepomp.
Als de buitentemperatuur hoger is dan de gewenste binnentemperatuur, schakelt de omkeerbare warmtepomp over naar de koelmodus. In plaats van warmte uit de omgeving te halen, neemt het systeem warmte op uit de binnenruimte en voert deze af naar buiten. Hierdoor wordt de binnentemperatuur verlaagd door de werking van de warmtepomp, vergelijkbaar met een airconditioningsysteem.
Passief koelen
Er bestaan ook omkeerbare warmtepompen die passief kunnen koelen. Dit wil zeggen dat er voor een aangename/koele temperatuur wordt gezorgd door koude uit de omgeving te onttrekken, zonder extra energie te verbruiken. Dat kan met een geothermische warmtepomp of een water/water warmtepomp.
Door gebruik te maken van de koelte in de bodem of grondwater, koelt het systeem het water in de leidingen van de vloerverwarming (of lagetemperatuurradiatoren). Op deze manier wordt de opgenomen warmte weer afgegeven aan de bodem of het grondwater. Er wordt dan gesproken van natuurlijke koeling. De warmtepomp hoeft daarbij niet in werking te treden, enkel de circulatiepomp is actief.
Meer over de verschillende soorten warmtepompen.
Mobiele airco
Mobiele airco's zijn goedkoper (geen installatiekosten) en zijn ook gemakkelijk te verplaatsen. Mobiele airco’s komen het vaakst voor als monoblocksysteem, het evidente nadeel daarvan is dat alle onderdelen zich in dat ene blok bevinden, waardoor deze dus altijd wel wat lawaai zal maken dat storend kan zijn (50 – 65 dB). Er bestaan ook mobiele airco’s die uit twee units bestaan, dan wordt er een dunne, flexibele leiding geplaatst tussen de binnen- en de buitenunit.
Een mobiele airco heeft echter niet zo’n krachtig vermogen als vaste systemen, waardoor het voor grote ruimtes minder geschikt is. Om de warme lucht weg te krijgen, moet je ook een afvoerbuis monteren en uit het raam hangen, wat het niet zo efficiënt maakt om een ruimte op een degelijke manier te koelen. Ook hier is onderhoud belangrijk: filters moet je regelmatig reinigen of vervangen voor een goede luchtkwaliteit.
Slim koelen
Tegenwoordig zijn veel airco’s uitgerust met smart-functionaliteiten. Je kan ze bedienen via een app, timers instellen of automatisch laten reageren op temperatuur- en vochtigheidssensoren. Zo koel je efficiënter én comfortabeler.
VAST
+ je kan meerdere binnenunits koppelen aan 1 buitenunit
+ bijna altijd een splitsysteem, dus bijna altijd geruisloos
+ krachtiger dan mobiele systemen
+ zuiniger dan mobiele systemen
+ een lucht-luchtwarmtepomp kan koelen én (bij)verwarmen
– ingrijpende installatie
– indien je geen inbouwmodel hebt, zal deze in het oog springen
MOBIEL
+ geen installatiekosten
+ makkelijk te verplaatsen
– minder hoog vermogen
– er is een afvoerslang nodig
– meer lawaai