NAAR EEN VERPLICHTE VERMELDING VAN OORSPRONGSLAND LEVENSMIDDELEN?

Franse regering neemt voortouw bij gebrek aan concrete wetgevingsvoorstellen

Drie jaar na de Horsegatecrisis blijft de kwestie van de vermelding van het oorsprongsland van levensmiddelen actueel. Als een reactie op de ernstige landbouwcrisis die Europa al twee jaar doormaakt, stelt Frankrijk vandaag voor om deze aanduiding te verplichten. Daarnaast zien we steeds meer vrijwillige initiatieven opduiken, zoals het logo 'Viandes de France' of een nieuw Italiaans QR-codesysteem op flessen extra vierge olijfolie. Wat doet België?

VERPLICHTE OF VRIJWILLIGE VERMELDING OORSPRONGSLAND

Enkele verticale wetgevingen verplichten de vermelding van het oorsprongsland al meerdere jaren voor bepaalde levensmiddelen, zoals honing, wijn en groenten of fruit. Sinds de inwerkingtreding van de VIC-verordening betreffende de verstrekking van voedselinformatie aan consumenten (VIC-verordening - EU nr. 1169/2011) op 13 december 2014, is bevroren en vers vlees van varkens, schapen, geiten en pluimvee aan deze lijst toegevoegd.

Wanneer weglaten misleidt

Meer algemeen voorziet de Europese wetgeving slechts een verplichte oorsprongsvermelding indien het weglaten ervan de consument zou kunnen misleiden aangaande het werkelijke oorsprongsland of de werkelijke plaats van herkomst van het levensmiddel, met name als de bij het levensmiddel gevoegde informatie of het etiket in zijn geheel anders zou impliceren dat het levensmiddel een ander oorsprongsland of een andere plaats van herkomst heeft.

Verschillende oorsprongslanden

Wanneer het oorsprongsland van een levensmiddel vermeld wordt en verschilt van dat voor het primaire ingrediënt ervan, dan zijn de operatoren verplicht om de oorsprong van dat ingrediënt te vermelden of om te verduidelijken dat het ingrediënt een andere oorsprong heeft dan het levensmiddel.

Commissie: 'voordelen verplichte vermelding wegen niet op tegen kosten'

Overeenkomstig de bepalingen van de VIC-verordening publiceerde de Commissie meerdere verslagen over de noodzaak om de vermelding van het oorsprongsland verplicht te maken voor enerzijds onverwerkte levensmiddelen, producten met maar één ingrediënt en ingrediënten die meer dan 50% van een levensmiddel uitmaken, en anderzijds melk, melk als ingrediënt in zuivelproducten en andere soorten vlees dan rund-, varkens-, schapen-, geiten- en pluimveevlees. Deze documenten, die op 20 mei 2015 gepubliceerd zijn, besluiten dat de voordelen van een verplichte vermelding niet opwegen tegen de kosten ervan en dat een vrijwillige vermelding vandaag de meest geschikte oplossing zou zijn.

Consument vindt vermelding belangrijk in het geval van vlees

Het verslag over de oorsprong van vlees als ingrediënt gepubliceerd op 17 december 2013 besluit evenwel dat ruim 90% van de consumenten het belangrijk vindt dat het etiket de oorsprong van vlees in levensmiddelen vermeldt. Het Parlement vroeg de Commissie trouwens om het verslag te laten volgen door concrete wetgevingsvoorstellen. Vandaag is er op dat gebied echter nog niks ondernomen.

Volgt België het Franse voorbeeld?

Midden februari nam de Franse regering het voortouw door bij de Europese Commissie een ontwerp van decreet aan te kondigen dat de vermelding van het oorsprongsland verplicht maakt voor melk en andere zuivelproducten, vlees en verwerkte levensmiddelen. Hoewel die tekst slechts van toepassing kan zijn op Franse ondernemingen, vormt die misschien wel een eerste stap naar de verplichte en algemene vermelding van de oorsprong van levensmiddelen. België zou dat voorbeeld perfect kunnen volgen.