Consequente batterijdownsizing
Rijtest Mazda MX-30 e-SkyActiv
We reden al vlug met het productierijpe prototype maar na enkele tests met de productieversie zou deze elektrisch aangedreven SUV ons technisch pas echt gaan boeien. Niet omwille van zijn prettig weggedrag, zijn aangenaam interieur en zijn elektrisch rijden dat anders bleek dan met andere EV’s. Wel omdat Mazda, tegen de trend van alsmaar zwaardere batterijen in, zijn MX-30 bewust met een kleinere energie-opslag zegende. Een krappere actieradius is het gevolg … maar een aantal niet te omzeilen milieu- en energetische voordelen vormen eveneens een gewichtig resultaat. Wat voor een benzinemotor geldt, is ook zo voor accu’s: geen oversizing, geen overdreven downsizing maar energetisch consequente “rightsizing”.
Het rijgedrag van de MX-30 e-SkyActiv (prototype) overtuigde meteen. Vanaf de eerste meter voelde die aan als een EV dat anders rijdt. Anders dan de vele e-auto’s en dito prototypes die we tot dan hadden gereden. Ook met de productieversie is dat zo. E-rijden met de MX-30 heeft minder vandoen met het elektromagnetisch autorijden zoals we dat doorgaans ervaren. In de MX-30 heeft dat meer weg van het rijden met een traditionele auto met een benzinemotor. Bovendien gezegend met een resolute maar comfortabele wegligging en bedacht met sportief getrimd stuurgedrag. Herinneringen aan het rijplezier dat ‘levende legende’ Mazda MX-5 levert, werden opgerakeld. Niet voor niets bijgevolg dat Mazda met de naam MX-30 graag refereert naar die M(azda) E(X)perience ‘Vijf’.
Elektrisch CX-30-alternatief
Als allereerste full electric Mazda deelt de MX-30 zijn platform met de nog piepjonge CX-30. Die basis vroeg wel enige aanpassing om het accupakket te huisvesten. Ook de rigiditeit werd opgevoerd en de wielgeleiding afgestemd op het meergewicht. De laag en centraal gemonteerde accu’s zorgen ervoor dat de MX-30 zich tijdens het rijden doet aanvoelen als een kwieke crossover die dynamisch stuurt en sportief rijdt, zonder daarom oncomfortabel te zijn. Of hoe Mazda de MX-30 als debuterende en compacte e-SUV een elektrisch CX-30-alternatief brengt. Een compacte crossover die in het Mazda-gamma tussen CX-3 en CX-5 komt postvatten. Tot de rivalen van de MX-30 rekenen we o.m. de MG ZS EV, Hyundai Kona EV, Opel Mokka-e, Peugeot e-2008 en een leger aanstormende compacte, elektrisch aangedreven SUV’s.
Visueel onderscheid
MX-30 e-SkyActiv en CX-30 delen dan wel hun platform maar uiterlijk zijn ze meteen van elkaar te onderscheiden. Toch is de MX-30 een discreet gestylede e-auto. Op uitzondering van de kleine, tegengesteld aan de rijrichting openende achterportieren is de visuele “elektro”-make-over eerder onopvallend te noemen. De kleine, achterste ‘suicide doors’ – voor- en achterportieren draaien dus in tegengestelde richting – doen de B-stijl verdwijnen waardoor de toegang tot de achterbank vlotter moet verlopen. Dat laatste klopt enigszins maar wel moet dat achterportier altijd eerst dicht zijn, vooraleer het voorste portier kan gesloten worden. Niet altijd even handig als achterpassagiers meereizen. Visueel en designtechnisch moet men het toegeven: die kleine achterste zijdeuren geven de MX-30 een geslaagde coupé-achtige uitstraling. Over de uitstraling, architectuur en afwerking van het interieur blijven we kort: verassend fraai.
Oprechte milieutechnologie
Bij CarFix rekenen we Mazda al een hele poos tot de weinige, nuchter en technologisch oprecht redenerende constructeurs. Met deze MX-30 gaan ze dan wel de elektrische toer op – ook zij moeten de vooropgestelde ridicule CO2-doelstellingen halen – maar ze durven stellen dat de e-auto niet zal volstaan om de mensheid van zijn CO2-zonde te verlossen. Mazda weet – en heeft dat voortdurend bewezen – dat bestaande technologieën te optimaliseren zijn. Reden ook waarom Mazda zijn vooruitstrevende SkyActiv-verbrandingstechnologie verder blijft bijschaven. Met diesels die nog properder en efficiënter functioneren, met benzinemotoren de hun mengsel deeltijds – naar voorbeeld van dieselmotoren – homogeen, spontaan (zonder bougievonk), efficiënter en properder doen ontbranden.
In deze dolle elektrotijden toont Mazda zich tevens een van de zeldzame autobouwers die blijft benadrukken dat de CO2-neutraliteit van de e-mobiliteit als een misleidend voorwendsel wordt aangewend. Men hoeft geen professor in de elektromagnetische wetenschappen te zijn om te begrijpen dat alleen al op het gebied van energievoorziening, het “gedroomde” tijdperk van CO2-neutraliteit nog heel ver is.
Meerwaarde van kleinere energie-opslag
Elektrificatie uit milieu-overweging? In het kader van oprechte WTW-berekening wordt de Japanse constructeur alvast de eerste die bewust kiest voor minder en niet meer batterijcapaciteit. Met lagere CO2-last en minder milieuvervuiling bij ontginning en verwerking van meestal zeldzame grondstoffen. Met minder CO2-uitstoot tijdens het produceren van accu’s. Kleinere batterijen wegen ook minder en zijn compacter. Minder gewicht resulteert in een lager energieverbruik tijdens het rijden en … in minder bandenslijtage. Banden- en remmenslijtage zijn nog steeds dé belangrijkste oorzaak van stof- en roetvorming. Banden- en remmenslijtage vormen – zo blijkt bovendien uit studies waarvan de resultaten bewust onder de mediaradar blijven – een gewichtige bijdrage in de microplasticvervuiling van zeewateren.
Zoals we in CarFix ook al vaak stelden, vraagt het herladen van accu’s ook energie om een hoeveelheid elektriciteit in een batterij te krijgen. Een batterij met lagere energie-inhoud vereist in verhouding ook minder omvormings- en laadenergie dan een hoogvermogenbatterij om eenzelfde hoeveelheid energie op te slaan. Met die kleinere batterijen maakt Mazda bijgevolg een oprechte keuze om het elektrisch rijden CO2-neutraler en milieuvriendelijker te maken.
Beperkte actieradius
Uiteraard resulteert een kleinere batterij in een beperktere actieradius. Toch is Mazda erin geslaagd om de beperkte actieradius als gevolg van de batterij‘rightsizing’ handig te compenseren met de voordelen van geoptimaliseerd energiebeheer. De MX-30 e-SkyActiv-aandrijving wordt verzekerd door een permanent magnetische e-motor, een transmissie en een elektronisch gesuperviseerd energiebeheer. De e-motor ontwikkelt 105 kW (141 pk) en genereert haast ogenblikkelijk een maximaal koppel van 265 Nm.
In het (voor de MX-30) verstevigde CX-30-platform wordt vlak onder de vloerplaat een stevig accuchassis geïntegreerd. Daarin wordt een 35,5 kWh Li-ionbatterij geïntegreerd die volstaat om onder normale omstandigheden tussen twee laadbeurten 200 km ver te geraken. Dat kan – gezien de huidige tendens naar alsmaar meer elektrisch rijbereik – als krap overkomen.
Met het oog op meer rijbereik verklapte Mazda ons dat daarom niet meteen aan zwaardere batterijen voor de MX-30 wordt gedacht. Wel aan een versie met range-extender. Die komt er volgend jaar en voor het aanzwengelen van de onboardstroomgeneratie zal beroep gedaan worden op een bij stationair toerental draaiende, kleine wankelmotor.
Souplesse
Met 140 pk en 265 Nm op de voorwielen doet de MX-30 er 10 seconden over om van 0 naar 100 km/u te snellen. De topsnelheid bedraagt 140 km/u en met de altijd onmiddellijk beschikbare 270 Nm aan werklust zijn er nooit problemen bij de hernemingen. Het geleidelijk inkomend acceleratievermogen geeft aanvankelijk de indruk dat er gebrek aan power is. Het soepel inkomende vermogen wordt dus beter omschreven als een niet kwistig omspringen met energievoorraad. Niet kwistig, maar ook niet gierig. Zuinig en efficiënt. (Wij noteerden een gemiddeld energieverbruik van 17,2 kWh/100 km of 172 Wh/km.) Zonder plots inkomende vermogensbuien, zoals we met een aantal EV’s ervaren. Ook de deceleraties verlopen soepel. Bij het lossen van het stroompedaal trekt de gordel je niet bruusk in de stoel, zoals we dat tijdens het EV-rijden in sommige modellen al eens ervaren. Ook het afremmen en de remenergierecuperatie verloopt opvallend soepel.
Anders
Besturing en onderstel kunnen mensen die nog plezier beleven aan het besturen van een auto op aangename wijze bij het rijden betrekken. De goed 30% stijvere basisstructuur en de perfecte gewichtsverdeling helpen daarbij. Ondanks het hogere wagengewicht is er geen spoor van lastenwissel te bespeuren en ook in snelle bochten gedraagt de MX-30 zich neutraal en voorspelbaar. Sportief? Zeker, maar daarom niet minder comfortabel.
Anders dan andere EV’s onderscheidt de MX-30 zich dus met rij-impressies die nauw aanleunen bij datgene wat we eerder in vergelijkbare ICE-auto’s (Internal Combustion Engine) waarnemen. Waar sommige EV’s zo geruisloos acteren dat alle parasietgeluiden goed hoorbaar tot het interieur kunnen doordringen, wordt men in de MX-30 getrakteerd op de door Mazda geïntroduceerde soundfeedback. Tijdens acceleratie worden via de geluidsinstallatie zacht zoemende motorklanken gemoduleerd en zo het storende bandengeruis en de rijwindgeluiden uit het interieur geweerd. Waardoor elektrisch rijden in de MX-30 een nostalgisch vleugje autogenoegen wordt meegegeven.
