Schade aan een turbo is veelal een gevolgschade

Achterstallig onderhoud als belangrijkste oorzaak

Een turbo die stukgaat, is een problematiek die al jaren aansleept. Toch blijken de gewezen oorzaken ook vandaag nog steeds de boosdoener te zijn. Een turbo gaat niet vaak stuk uit zichzelf, maar is veeleer een gevolgschade. Toch is het vaak alleen de turbo die vervangen wordt. "Het probleem ligt vaak ergens anders, maar we merken dat we meer en meer in een vervangingsmarkt geraken. Sommige onderdelen - zoals remblokjes - slijten, maar als een turbo stuk is, moet er naar een achterliggende oorzaak gezocht worden", zo valt er te horen in de sector. Indien dit niet gedaan wordt, is de kans op herhaalschade natuurlijk groot, want het echte probleem werd niet aangepakt.

Werking van een turbo

Om te begrijpen hoe kwetsbaar een turbo is, moet begrepen worden welke zaken deze turbo allemaal kunnen vernielen. De turbo comprimeert de aangezogen lucht via het compressorwiel naar de motor. Dat wiel is op zijn beurt - door middel van een turbine-as die door de olie loopt - verbonden aan een turbinewiel, dat op zijn beurt wordt aangedreven door de uitlaatgassen. Kortom: hoe meer lucht, hoe meer brandstof en dus ook hoe meer vermogen.

Een turbo heeft bijgevolg drie zaken nodig om optimaal te kunnen werken. Als eerste heb je schone uitlaatgassen nodig die het turbinewiel aandrijven. Daarnaast is ook schone en de juiste olie nodig om de turbineas te smeren, en tot slot schone lucht om gecomprimeerd de motor in te gaan.

Storingsdiagnose

Een turbo is met andere woorden een zeer gevoelig onderdeel onder de motorkap van een voertuig. In de loop der jaren is het principe ervan ongewijzigd gebleven, maar er zijn wel diverse aanpassingen gebeurd. Een ervan is de wastegateklep, die ervoor zorgt dat de uitlaatgassen beter gereguleerd worden. Het is duidelijk dat veel elementen de werking van de turbo bepalen. Dat wil dan ook zeggen dat als er iets met een van deze elementen gebeurt, de turbo ontregeld geraakt. Toch is het vaak alleen de turbo die uiteindelijk vervangen wordt.

Dé manier om een turbo te onderhouden, is de motor goed onderhouden

Een mogelijke oorzaak hiervoor kan zijn dat de motoren complexer worden. Dit zorgt ervoor dat de technologie al snel het petje van de monteurs te boven gaat, waardoor het moeilijker wordt om de effectieve oorzaak van het turboprobleem te achterhalen. Toch mag dit niet de reden zijn waarom een turbo zomaar vervangen wordt. Als de turbo lawaai maakt, olie lekt of er drukproblemen zijn, kan je ervan op aan dat het probleem in het draaiende gedeelte van de turbo ligt. In elk ander geval komt de storing van ergens anders.

Veelvoorkomende oorzaken

Een eerste belangrijke categorie onder de kapotte turbo's, zijn deze die niet goed onderhouden worden. Dat is nochtans niet moeilijk. Hij kan makkelijk opgenomen worden in het onderhoudsprogramma door bij elke onderhoudsbeurt van de auto ook de speling en de luchtzijde te controleren op beschadigingen. De manier om een turbo te onderhouden, is door de motor perfect te onderhouden. Natuurlijk hebben ook de rijstijl van de bestuurder en motorische aanpassingen hun invloed op de levensduur van de motor.

Daarnaast kan ook een probleem in het EGR-systeem ervoor zorgen dat je een te grote terugkoppeling krijgt van uitlaatgassen, waardoor ook zij het systeem kunnen vervuilen en zelfs vernielen. Ook een defect in het DPF-systeem kan problemen veroorzaken. Vermits deze zichzelf degenereert, kan dit zware gevolgen hebben voor de turbo aangezien het de uitlaatgassen dan niet kwijt kan.

Vervolgens speelt olie een belangrijke rol in de levensduur van een turbo. Volgens de oliespecificaties zijn intervallen van 20.000 à 30.000 kilometer geen probleem. Dat klopt als de wagen deze afstand haalt binnen het jaar. Als daar vijf jaar over gedaan wordt, kan er sprake zijn van veroudering van de olie, wat wel kan leiden tot het defect van de turbo.

Een vierde oorzaak die ervoor zorgt dat de turbo het kan begeven, is door een probleem in de luchtaanvoer. Als er een defect is in de filtrage, zuigt de turbo meer aan dan alleen lucht. Aangezien die laatste makkelijk 150.000 toeren per minuut kan draaien, kan het fijnste element een groot probleem veroorzaken. 

Als laatste kan het natuurlijk ook dat een turbo stuk geraakt uit zichzelf. Dat heeft dan meestal te maken met de ouderdom van de turbo. Toch is dit nog steeds vaak een combinatie van ouderdom en de reeds genoemde oorzaken. Als de kilometerstand slechts 20.000 kilometer aangeeft, is de kans dat de oorzaak van de breuk bij de turbo ligt quasi nihil.

Temperatuur veroorzaakt schade

Naast alle materiële oorzaken kunnen ook andere zaken een impact hebben op de levensduur van turbo's. Oververhitting speelt bijvoorbeeld zeer vaak zijn rol. Voornamelijk bij benzinemotoren worden deze problemen opgemerkt. Deze motoren worden al snel veel warmer dan dieselmotoren, waardoor de kans ook groter is dat zij herhalend opwarmen en afkoelen. Daardoor kan het turbinehuis van de turbo sneller scheuren, wat er op zijn beurt voor zorgt dat de wastegateklep uitloopt. Zijn beweging - die afkoeling veroorzaakt - raakt op deze manier ontregeld en kent storingen.

Montage- en demontagevoorschriften

Montage van de turbo

Nadat de definitieve diagnose effectief een turboprobleem heeft aangetoond, moet de monteur de turbo demonteren en het probleem verhelpen. Indien dit met de nodige aandacht en zorg gebeurt, gaat het altijd goed. Daarnaast zal hij moeten beslissen welke turbo hij wil monteren. Vaak is de prijs hét doorslaggevende argument, wat helaas ten koste gaat van de kwaliteit.

Olie is van fundamenteel belang voor een goed werkende turbo

Als de monteur de turbo wil vervangen, moeten alle onderdelen die defect zijn, vervangen worden en de zaken die nog werken, volledig schoongemaakt worden. Eerst en vooral moet hij de olie verversen en de oliefilter vervangen. Vervolgens moet ook de luchtinlaat goed gecontroleerd worden en eventueel de luchtfilter vervangen worden. Daarna is het belangrijk om de olietoevoer- en olieretourleidingen goed na te kijken. Het algemene advies is om deze altijd te vervangen, of er tenminste voor zorgen dat er geen blokkade is. Olie is van fundamenteel belang voor een goed werkende turbo. Reinig tot slot ook de carterventilatieleidingen en controleer de carterdruk.

Na deze zaken kan de turbo makkelijk aan de uitlaat gemonteerd worden. Daarbij is het enorm belangrijk om nooit een vloeibaar pakkingmateriaal te gebruiken. Deze kan de smering van de turbo immers blokkeren. Vul daarnaast ook voor het starten van de motor het lagerhuis van de turbo met de voorgeschreven olie.

Een perfecte turbowissel in tien stappen: "gebruik geen vloeibare pakking"
1. Ververs de olie en vervang de oliefilter;
2. Vervang indien nodig de luchtfilter;
3. Reinig de olietoevoerleiding en controleer deze op verstopping;
4. Reinig de olieretourleiding en controleer deze op verstopping;
5. Reinig, indien nodig, de carterventilatieleidingen en meet de carterdruk;
6. Demonteer en reinig, indien aanwezig, de intercooler;
7. Reinig het uitlaatspruitstuk en controleer dit op losse deeltjes;
8. Demonteer, controleer en reinig, indien nodig, het EGR-systeem volledig;
9. Monteer de turbo aan de uitlaat, vul de oliekanalen met nieuwe olie, controleer alle aansluitingen;
10. Start de motor gedurende 30 tot 60 seconden, zonder te laten aanslaan om oliedruk op te bouwen.

Na montage van de turbo

Na de montage is het belangrijk om te checken of de turbo olie krijgt en of de druk goed is. Indien de turbo te weinig olie krijgt, kan dit de levensduur drastisch inkorten. Daarom is het belangrijk om de motor voorzichtig te laten starten en dit gedurende dertig à zestig seconden. Op deze manier bouwt u oliedruk op. Laat de motor vervolgens gedurende vijf à tien minuten draaien, zonder ermee rond te rijden. Nu kunt u alle slangverbindingen die rond de turbo bevestigd zijn, controleren op eventuele lekkages. Indien u na deze stappen geen problemen gevonden heeft, kan de klant veilig en wel vertrekken met zijn nieuwe turbo.

Met medewerking van C&E Turbocharger, Turbo Direct en Turbo's Hoet