Filedruk breekt records op Vlaamse snelwegen in 2024
2024 was een recordjaar voor de Vlaamse files. Door druk verkeer, aanhoudend nat weer, talloze ongevallen en grote wegenwerken steeg het aantal dagen met meer dan 200 kilometer file fors. Ook het verkeer tijdens weekends nam opvallend toe, zo blijkt uit het nieuwe jaarrapport van het Vlaams Verkeerscentrum.
Recordcijfers: meer dan ooit file op Vlaamse snelwegen
Tijdens een gemiddelde ochtendspits in 2024 stond er 159 kilometer file, en 145 kilometer tijdens de avondspits. Er waren maar liefst 60 dagen met meer dan 200 kilometer file, bijna drie keer zoveel als twee jaar geleden. Vooral november 2024 sprong eruit als zwaarste filemaand ooit gemeten.
Tegelijk registreerden de verkeersleiders een recordaantal hinderongevallen — gemiddeld 26 per werkdag, waarbij rijstroken afgesloten moesten worden. In november piekte dat cijfer zelfs naar 33 hinderongevallen per dag.
Zwaardere files rond Brussel en Antwerpen
In Antwerpen en Brussel verliezen weggebruikers inmiddels minstens 20% van hun reistijd in de file. In de regio Brussel nam de filezwaarte sterk toe: +17% in de ochtendspits en +29% in de avondspits tegenover 2023. De werken aan de Brusselse ring (R0), zoals de renovatie van de Leonardtunnel, lagen mee aan de basis van deze stijging.
Antwerpen blijft echter de regio met de zwaarste filedruk. De congestie steeg daar met 7% 's ochtends en 13% 's avonds.
Antwerpse ring blijft de drukste verkeersader
De Antwerpse R1, vooral het stuk tussen Borgerhout en Antwerpen-Oost, blijft de drukste snelweg van België, met meer dan 126.000 voertuigen per werkdag. Ook de E17, E19, E40 en E313 behoren tot de belangrijkste verkeersaders. Grote infrastructuurwerken, zoals aan de Leonardtunnel en het knooppunt Zwijnaarde, hadden merkbare impact op de verkeersstromen.
Weekendverkeer in de lift
Weekendverkeer zit duidelijk in de lift. In vergelijking met 2023 nam het verkeer op zaterdagen toe met 1,3% en op zondagen met 2,4%. Deze stijging was voelbaar op vrijwel alle Vlaamse snelwegen, met uitzondering van Brussel, waar wegenwerken weggebruikers deden uitwijken naar alternatieve routes.
Evolutie van de dinsdag-donderdag-economie
Hoewel dinsdagen en donderdagen nog steeds de zwaarste ochtendspitsen kennen, nam in 2024 ook de filedruk op maandagen flink toe. Vooral rond Gent is het verschil tussen maandag, dinsdag en donderdag vrijwel verdwenen.
Dynamisch verkeersbeheer en digitale vernieuwing
Het Verkeerscentrum volgt het verkeer via meer dan 5.000 meetlussen en 1.700 camera’s, en grijpt proactief in bij incidenten. Via dynamische signalisatie worden files en ongevallen sneller gecommuniceerd en aangepakt, onder meer door rijstroken af te sluiten of spitsstroken open te stellen.
Om deze aanpak te verbeteren, krijgt het Verkeerscentrum – dat dit jaar zijn 25-jarig bestaan viert – een grondige modernisering. Vlaams minister van Mobiliteit en Openbare Werken Annick De Ridder benadrukt: "We vernieuwen verouderde installaties voor dynamisch verkeersmanagement en zetten in op digitale innovatie. Dankzij AI en slimme verkeerssturing kunnen we sneller en proactiever reageren op files en incidenten."
