“Snelheid en kwalitatief polijsten gaan niet samen”

Interview met Ronald Van Waeyenberge (EDUCAM)

Polijsten komt achteraan het herstelproces. Dat alleen al zorgt voor enige stress, want elke misstap kan betekenen dat je van voren af aan moet beginnen. Het feit dat de verwachtingen van klanten hoger liggen dan vroeger en dat ze soms al staan te wachten op hun wagen, voert de druk nog verder op. Toch mag je daar niet aan toegeven: elke logische stap geduldig afwerken is dan ook het belangrijkste devies van Educam-instructeur Ronald Van Waeyenberge, een man die stevig met zijn voeten in de praktijk staat. Een interview gevuld met vaak kleine tips. De kwaliteit van een duurzaam herstelproces hangt nu eenmaal van details af.

Polijsten kan je omschrijven als het geleidelijk verwijderen van de lak van een voertuig in het kader van een herstelling. Welke schade valt met polijsten nog te repareren en welke niet?

RONALD VAN WAEYENBERGE: "Lakimperfecties na het spuiten, zoals een loper of een stofje, vallen met polijsten zeker te verhelpen. Krassen zijn een ander verhaal. Je moet weten dat een originele laklaag veel dunner is dan de meeste mensen denken – logisch vanuit het perspectief van de fabrikanten, die kritisch naar hun kosten kijken. Zij geven je meestal niet meer dan 80 à 120 micron materiaal om mee te werken. Als je door die laag heen zit – en gezien de extreem beperkte dikte is dat zo gebeurd – heb je eigenlijk geen andere keuze meer dan herspuiten. Alles staat of valt dus met de diepte van de kras."

Kun je dat meten? Hoe weet je wanneer de schade te groot is?

"Ik hanteer daarvoor twee trucjes. Als eerste test kan je de kras nat maken, met ontvetter of simpelweg met water. Neemt de kleurloze vloeistof de vernis op zodat de kras min of meer verdwijnt, dan mag je nog hopen. Blijft de kras daarentegen duidelijk zichtbaar, dan is de kans groot dat het met polijsten alleen niet meer zal lukken. Daarnaast heb je nog de nageltest: je nagel mag niet in de kras blijven haken als je daarmee lichtjes over de kras schuurt. Is dat wel het geval, dan mag je er al bijna een kruis over maken."

Als de kras tot op het metaal zit en dus eigenlijk te diep is om te kunnen herstellen met polijsten, heb je dan nog een andere optie dan opnieuw spuiten?

"Er bestaan zeker hulpmiddeltjes. Je kan in overleg met de klant er bijvoorbeeld voor kiezen om de kosten te drukken door de kras in te kleuren en ze met een vernispenseeltje laag per laag verder af te werken. Zeker bij donkere kleuren kun je daarmee nog een behoorlijk resultaat halen, maar het blijft oplapwerk. Wees daarin altijd open en eerlijk, ook om mogelijk onrealistische verwachtingen een beetje te temperen. Voor een 100% goed resultaat moet je in zulke gevallen namelijk altijd herspuiten."

"Na 24 uur is keramische lak uitgehard en zijn krassen of lopers niet meer te corrigeren"

Speelt ook het type lak een rol in dit verhaal, of heeft dat helemaal geen impact op het resultaat?

"De laksoort heeft zeker een invloed. Keramische vernissen harden bijvoorbeeld veel sneller uit dan klassieke lakken, die in die zin dus makkelijker te bewerken zijn. Na 24 uur hoef je bij keramische lakken niet meer te proberen om krassen of zelfs kleine lopers weg te werken. In die tijd zijn ze al volledig uitgehard. De enige optie die dan nog overblijft, is volledig schuren en herspuiten. Dat is bij gewone lakken niet het geval."

Stel dat de schade nog te herstellen valt, wat is dan belangrijk voor een goed resultaat?

"Het is in de eerste plaats belangrijk dat je je tijd neemt. Dat klinkt evident, maar tegenwoordig staan schadeherstellers onder zo’n hoge tijdsdruk dat ze gaan overhaasten en stappen overslaan. Terwijl het voor een kwalitatief, duurzaam eindresultaat net cruciaal is dat je elke stap naar behoren afwerkt. Anders loop je het risico op matte plekken achteraf. Hoeveel stappen dat zijn – drie, vier, soms vijf – verschilt van fabrikant tot fabrikant en is natuurlijk ook afhankelijk van de kras en zelfs de kleur van de lak. Gebruik ook de juiste materialen."

"Elke polijstpad hoort bij een specifiek polijstmiddel – combineren leidt tot kwaliteitsverlies"

Wat bedoel je daar precies mee? Kan je dat concreter maken?

"Polijstpads en polijstmiddel horen vast bij elkaar. Het middel is met andere woorden gekoppeld aan een bepaalde pad, en andersom. Je kunt ze niet vermengen. Dat heeft te maken met het type korrel dat in het polijstmiddel zit. Kies je voor een grove korrel, dan hoort daar ook een grove polijstpad bij. Hetzelfde geldt trouwens voor de vezeldoek. Die moet, net als de pads en het polijstmiddel, aangepast zijn aan de stap waar je aan toe bent binnen het polijstproces. Wie dat niet doet en bijvoorbeeld telkens voor een witte vezeldoek kiest, moet niet verbaasd zijn dat hij halogrammen veroorzaakt. Maar ondanks het belang van het uitvoeren van de verschillende stappen met het aangepaste materiaal, zie je dat er in veel carrosserieën nog altijd met slechts één pad wordt gewerkt die als manusje-van-alles voor alles wordt gebruikt. Dat zul je sowieso merken aan het resultaat."

Maar er bestaan toch ook 1-padsystemen?

"Dat klopt, maar die zijn alleen geschikt voor het lichtere werk, niet voor veeleisende toepassingen waarbij er relatief veel materiaal moet worden weggehaald."

Daarnet had je het over een stappenplan. Bedoel je daarmee dat er chronologisch te werk moet worden gegaan, dat wil zeggen van heel grof naar telkens een beetje fijner, zonder dat je ook maar één stap kan overslaan?

"Het hangt af van je toepassing. In het geval van diepe krassen begin je inderdaad met de grofste pads – zeg maar stap 1 – om daarna af te werken met steeds fijnere korrels. Maar als je een matte vlek in de vernislaag gewoon wat hoeft op te blinken, kan je wellicht al starten met stap 2. Polijsten is dus te verschillend om uit te gaan van een generiek proces dat je telkens in dezelfde volgorde moet doorlopen. Het is bijvoorbeeld ook fout om te denken dat je een suboptimaal resultaat na stap 1 wel opgelost krijgt in de daaropvolgende stappen. De functie van dat type pads – die veel minder hard zijn en veelal een wafelstructuur hebben – is vooral esthetisch van aard. Ze zorgen dus voor een diepglans, maar in vergelijking met de harde pads en grove korrel is hun werkzaamheid veel minder. In plaats van over te schakelen op een volgende stap, moet je bij een onbevredigend resultaat de eerste polijststap opnieuw doen of zelfs verder teruggaan naar je schuurproces."

Weet je onmiddellijk dat je kwalitatief werk hebt afgeleverd? Kun je dat zien?

"Ter controle kan je helemaal op het einde van je stappenplan een spray gebruiken: dat is een soort mousse op basis van ammoniak die je op het oppervlak spuit en die alle vettigheid verwijdert. Als je laklaag dan nog altijd blinkt, kan je ervan op aan dat je kwalitatief werk hebt afgeleverd. Verschijnen er matte plekken, dan kan je opnieuw beginnen."

Je hebt al tips gegeven voor een mooi polijstresultaat. Zijn er ook dingen die je niet mag doen of absoluut moet vermijden?

"Zeker. Ik noem drie aandachtspunten:

1. Gebruik niet te veel pasta. Drie druppeltjes volstaan. Die wrijf je open op het oppervlak tot de witte kleur van de pasta verdwenen is. Werk een zone altijd systematisch en op telkens dezelfde manier af door af te wisselen tussen horizontale en verticale bewegingen. Zo voorkom je dat je bepaalde plekken vergeet of minder dan wel meer behandelt, waardoor je ongelijke resultaten krijgt.
2. Lak mag niet opwarmen en al zeker niet verbranden. Onder invloed van (te veel) warmte zal de lak namelijk vervormen, waardoor je opnieuw kan beginnen. Met name bumpers – en kunststof in het algemeen – zijn heel gevoelig voor warmte. Hoe vermijd je te veel warmte-inbreng? Door de snelheid van je polijstmachine niet te hoog op te drijven. Ik raad zelfs aan om je machine nooit hoger op te toeren dan stand 2.
3. Laat je polijstmachine het werk doen. Duw niet te hard. Dat is nergens voor nodig, integendeel. Wie te veel drukt, verhoogt de wrijving. In combinatie met een hoge polijstsnelheid kan je in de ergste gevallen zelfs een deuk veroorzaken."

Een laatste vraag: wat is voor jou de belangrijkste ontwikkeling van de laatste paar jaren?

"Het verwijderen van krassen in de zij- en achterruit is altijd een grote uitdaging geweest, maar daarin hebben de fabrikanten vrij recent veel vooruitgang geboekt. Het proces verschilt wel fundamenteel van het polijsten van metaal. Bij glas moet je net veel pasta gebruiken. Glas vereist ook veel meer snelheid en serieus wat wrijvingskracht. Eigenlijk volgt het polijstproces een compleet omgekeerde logica."