SMEERTECHNISCH ONDERHOUD GEBAAT BIJ JUISTE SOFTWARE

Kennis van smeren onontbeerlijk voor correct gebruik van onderhoudsprogramma's

Nu smeertechnisch onderhoud door veel bedrijven steeds professioneler wordt aangepakt, groeit ook de belangstelling voor softwarepakketten die dit type onderhoud kunnen ondersteunen. Een zoektocht naar mogelijkheden levert een aantal pakketten op die expliciet bedoeld zijn voor smeren. Daarnaast biedt ook algemene onderhoudsbeheersoftware soms mogelijkheden voor het opnemen van de benodigde smeertechnische handelingen.

Onderhoudssoftware bestaat in uiteenlopende varianten variërend van een veredelde Excel-sheet tot geavanceerde programma's waarin grote hoeveelheden data zijn te verzamelen en te analyseren. Op basis van deze analyses zijn conclusies te trekken ten aanzien van de conditie van een machine of afzonderlijke assets, maar tevens is de informatie te gebruiken voor het opstellen van een onderhoudsplanning. Het opbouwen van een goede historie biedt tevens de mogelijkheid te controleren welke effecten bepaalde maatregelen uiteindelijk hebben.

SMEERTECHNISCH ONDERHOUD

Ook het smeertechnisch onderhoud kan profiteren van de mogelijkheden die de huidige generatie softwarepakketten biedt. De voordelen van software liggen daarbij vooral op het vlak van het gestructureerd vastleggen van alle smeerpunten, het koppelen hiervan aan de juiste smeermiddelen en frequentie van smeren, én het vastleggen en terugkoppelen van de uitgevoerde werkzaamheden, eventueel voorzien van bijzonderheden.

IMPLEMENTATIEFASE

Definieer de smeerpunten

Het succes van het gebruik van software staat of valt met een nauwgezette invoer van alle smeerpunten en het bijbehorende smeermiddel. Dit is een arbeidsintensief proces dat, eenmaal doorlopen, echter uiteindelijk belangrijke tijdsbesparingen oplevert en fouten kan voorkomen. Het arbeidsintensieve karakter hangt daarbij niet alleen samen met het definiëren van de smeerpunten, maar ook met het vraagstuk op welke manier de monteur uiteindelijk het smeerpunt kan terugvinden. Wordt er gebruik gemaakt van (elektronische) coderingen, dan zullen deze uiteindelijk op de machine moeten worden teruggevonden. Tevens is het mogelijk om gebruik te maken van tekeningen of foto's die in het programma worden ingevoerd en waarop wordt aangegeven waar het specifieke smeerpunt zich bevindt.

Smeermiddel per smeerpunt

Vervolgens moet bij ieder smeerpunt worden aangegeven welk smeermiddel benodigd is. Vaak is dit proces, waarbij wordt gekeken welk smeermiddel op dit moment wordt gebruikt, een goed tijdstip om de hoeveelheid verschillende smeermiddelen onder de loep te nemen. In veel gevallen is het aantal variaties groter dan noodzakelijk en het gevolg van historische gebeurtenissen. Een analyse van het aantal en soorten smeermiddelen is het beste te doen in samenwerking met de smeermiddelenfabrikant. Hierbij is het noodzakelijk dat voor alle smeerpunten de benodigde gegevens beschikbaar zijn. Bijvoorbeeld de door de machinefabrikant vereiste viscositeit, de temperatuur onder operationele omstandigheden, omgevingscondities (vuil en vocht) enz. Vaak is het mogelijk om verschillende smeermiddelen te vervangen door één type waarmee logistieke voordelen zijn te behalen én de kans op fouten is te minimaliseren.

Bepaald smeerfrequentie

Verder zal ook de frequentie van smeren in het programma moeten worden ingegeven. Deze informatie heeft direct invloed op de smeerplanning en eventueel volledige onderhoudsplanning. Bovendien bieden veel programma's mogelijkheden om nog meer informatie toe te voegen. Bijvoorbeeld waar het smeermiddel te vinden is in het magazijn en eventueel een kleurcodering die hieraan is gekoppeld. Tot slot is het mogelijk om een koppeling te maken naar informatiebladen of andere vormen van technische documentatie waarop staat aangegeven op welke manier er moet worden gesmeerd, waar de monteur op moet letten om eventuele over- of ondersmering te voorkomen en uiteraard alle veiligheidsmaatregelen die hij in acht moet nemen.

Leg de smeerhoeveelheid vast

Met behulp van de juiste meet- en registratieapparatuur is het eveneens mogelijk om de hoeveelheid smeervet met de bijbehorende locatie elektronisch vast te leggen. Door de gegevens vervolgens te uploaden naar een computer is in één oogopslag te zien waar eventueel smeerpunten zijn vergeten of waar er teveel of te weinig smeermiddel is toegevoegd.

“De opzet van het onderhoudsprogramma is geen hogere wiskunde", klinkt het bij ervaringsdeskundigen. "Toch laat het gebruik van deze software in de praktijk te wensen over omdat er te weinig tijd is (vrij wordt gemaakt) om de bijbehorende database te vullen met de juiste informatie."

Aanbieders hebben hiertoe een oplossing ontwikkeld waarbij specialisten meelopen in een zogenaamde 'nul-ronde' door de fabriek. Deze aanpak draagt ertoe bij dat er binnen het bedrijf bewust een medewerker wordt vrij gemaakt, dat er geen smeerpunten worden vergeten én dat alle lopende problemen meteen worden meegenomen. Daarnaast wordt er ook vaak langdurige (12 maand) begeleiding voorzien, waardoor de kans dat het programma in de spreekwoordelijke hoek terecht komt, minimaal is."

GEBRUIK VAN DE SOFTWARE

Naast een correcte invoer van alle gegevens is een correct en consequent gebruik van de software vervolgens cruciaal voor het succes hiervan. Dat betekent onder meer dat de informatie op de juiste manier wordt gebruikt om de onderhoudsplanning te maken, maar ook dat de betreffende onderhoudsmedewerker er op de juiste manier mee omgaat. Dit laatste heeft vooral betrekking op de terugkoppeling van zijn werkzaamheden, het 'afvinken' van alle smeerbeurten per punt. Daarbij is het minimaal zo belangrijk dat hij de mogelijkheid heeft om opmerkingen te plaatsen over zaken die hem opvallen. Heeft hij bijvoorbeeld het idee dat hij te vroeg of juist veel te laat smeert, ziet hij dat er smeermiddel naar buiten is gekomen terwijl dit niet de bedoeling is, of merkt hij dat smeermiddel vervuild is met slijtagedeeltjes of degradatieproducten? Dan is het van belang dat dit wordt opgenomen in de onderhoudsplanning om nader te onderzoeken en maatregelen te nemen.

“Een goed programma bestaat eigenlijk niet", menen sommige aanbieders. "Het gaat er om hoe je het programma gebruikt; dat wil zeggen: het vullen van het programma met de juiste gegevens en, zo niet belangrijker, het opvolgen van de werkzaamheden die hieruit voortvloeien."

“Een goed programma bestaat eigenlijk niet", menen sommige aanbieders. "Het gaat er om hoe je het programma gebruikt; dat wil zeggen: het vullen van het programma met de juiste gegevens en, zo niet belangrijker, het opvolgen van de werkzaamheden die hieruit voortvloeien. Het ontbreekt bedrijven echter vaak aan de discipline en kennis van het smeren en bovendien 'vergrijst' de onderhoudsmarkt, waardoor de kennis die al beschikbaar is, op dit moment snel aan het verdwijnen is. Wat dat betreft is het verstandig om ervoor te zorgen dat de medewerkers die het smeertechnisch onderhoud uitvoeren, ook voldoende kennis van zaken hebben; hierdoor begrijpen zij veel beter waarom een bepaald smeermiddel voor een bepaalde toepassing nodig is én wat er gebeurt wanneer je hier niet nauwkeurig mee omgaat."

TOT SLOT

Een programma dat op de juiste manier wordt gebruikt, levert niet alleen voordelen met betrekking tot het onderhoud zelf, maar ondersteunt ook andere bedrijfsprocessen. Dit type onderhoudsprogramma's draagt bij aan een efficiënte planning van het werk maar ook aan een efficiënte administratie en inzicht in de benodigde smeermiddelen waarmee de inkoop en logistieke processen zijn te vereenvoudigen.