RICHTEN MET MALLEN MAAKT ELKE
HERSTELLING IN CARROSSERIE MOGELIJK

Men botst eerder op financiele dan op technische limieten

Elke carrossier wordt wel eens geconfronteerd met bepaalde schadegevallen waar de carrosserie danig beschadigd is. Voor een correcte herstelling van bijvoorbeeld schade aan de zijkant of wanneer het wiel eronderuit is, is men aangewezen op de richtmallen. Daarmee worden er mallen geplaatst op bevestigingspunten van de mechaniek, en dat tot op de millimeter correct. Op die manier is men zeker dat de wagen na een herstelling opnieuw dezelfde kenmerken en eigenschappen heeft als voor het ongeval.

ERVARING BOVEN KENNIS

Eigenlijk is het vrij simpel: iedereen mag richten met mallen. Om toch te garanderen dat het richten met mallen door personen met kennis van zaken gebeurt, zijn er fabrikanten en verdelers van mallen die om de zoveel tijd een trainings- of opleidingsdag organiseren, waarop ze dan nieuwe modellen of nieuwe manieren van werken demonstreren. Los daarvan verkiest men ervaring boven kennis: het systeem met de mallen is op zich geen breinbreker en in feite kan men niet missen. Maar hoe meer men ermee werkt, hoe sneller en efficiënter men een herstelling zal kunnen uitvoeren.

ELKE VORM VAN SCHADE IS TE HERSTELLEN

Vandaag valt met behulp van de mallen bijna, zo niet alles te herstellen op het gebied van koetswerk. Het richten met mallen kan eigenlijk elk geval van schade aan, gaande van de kleinere beschadigingen tot gevallen die balanceren op de rand van total loss. Zelfs met de (recente) komst van het high strength steel behoort een herstelling nog steeds tot de mogelijkheden. In principe zijn er op technisch vlak geen limieten in hoe ver men kan gaan om een koetswerk te herstellen. Het is zelfs zo dat een klant eerder een 'financiële' total loss zal meemaken dan een technische; hoe zwaarder de beschadiging, hoe duurder het herstel zal uitvallen. Het gebeurt dan ook dat een klant het financieel niet meer opportuun vindt om de wagen nog te laten herstellen, ook al is dat technisch nog perfect mogelijk.

Beter zeker

Het gebeurt (te) vaak dat men bij lichte schades niet onmiddellijk aan mallen denkt. Nochtans kan het gebruik van de mallen ook bij kleinere schades rendabel zijn. Bij lichte schades gaat men er vaak van uit dat men enkel de motorkap, de spatborden, koplampen, de grill en de bumper dient te vervangen ... Tot op het moment dat alles gemonteerd is en men vaststelt dat het niet allemaal 100% past. Vervolgens wordt alles dan opnieuw gedemonteerd, wordt de wagen op de bank gezet (op de vier dorpelklemmen) en wordt er bijgetrokken in de hoop dat het nu misschien wél juist zou zijn. Enkel het demonteren en hermonteren komt vaak al duurder uit dan het gebruik met de mallen. Ter illustratie: ongeveer zeven op de tien wagens die worden afgekeurd bij 'keuring na ongeval' zijn steeds zogenaamde kleine schades waar het gebruik van mallen niet werd overwogen. Helaas zijn voor de carrossier het tijdverlies én het financiële aspect vrij dramatisch: hij moet de herstelling volledig opnieuw uitvoeren (demontage, richten, toch de mallen huren, spuiten, monteren en weer naar de keuring) en de vervangwagen is langer bij de klant. Om nog maar te zwijgen over hoe hij dit moet verantwoorden tegenover de klant ...

Ook voor het lagere segment

Wanneer we bekijken welke wagens vooral hersteld worden, dan valt één ding op: het zijn niet per definitie de duurdere wagens die het vaakst hersteld worden. De meeste zijn doodgewone stads- of gezinswagens, zoals de Citroën Berlingo, Dacia Sandero, Volkswagen Golf of Renault Clio. Daarnaast zijn er weliswaar de 'klassiekers', zoals de BMW 3- en 5-reeks of de Mercedes E-klasse. Vooral Dacia is misschien tot verbazing van velen een populaire wagen om te herstellen. Dat komt namelijk omdat vervangstukken nu eenmaal spotgoedkoop zijn, waardoor het voor de carrossier alsook voor de klant voordeliger kan zijn om de wagen te herstellen in plaats van een nieuwe wagen te kopen.

MALLEN VERSUS MEETSYSTEMEN

Bij herstellingen aan het koetswerk plaatst men het herstel met mallen vaak tegenover het herstel met een meetsysteem. Nochtans is dat niet meteen nodig. Voor lichte beschadigingen kan men terugvallen op beide technieken, maar bij zware beschadigingen komt een meetsysteem te kort. Bij het richten met mallen worden bepaalde punten vastgezet en trekt men enkel op die punten waar dat nodig is: het voordeel is dat enkel die punten bewogen kunnen worden. De vastgezette punten blijven mooi op hun plaats. Dat heeft men met een meetsysteem niet: doordat alles aan elkaar hangt en door de intrinsieke eigenschappen van metaal zal het koetswerk, als men op de ene plaats trekt, op een andere plaats 'reageren' door bv. mee of tegen te plooien.

ALLES UNIVERSEEL?

Vandaag de dag zijn de richtbank, de dwarsliggers, de torens en de assen reeds universeel. De toekomst zou dan logischerwijze ook universele mallen moeten voortbrengen. Dat zal echter niet meteen het geval zijn. De merkspecifieke mallen zijn gevormd volgens vier specifieke parameters van een bepaald model:

de hoogte van het punt t.o.v. de werkbank;

de breedte;

de lengte;

de helling (in sommige gevallen).

Sommige autofabrikanten zorgen in hun eentje wél voor een meer universele werking, doordat meerdere wagens op eenzelfde platform gebouwd worden (binnen een bepaalde groep van automerken). Bepaalde mallen passen probleemloos op elk van die modellen en de wagen staat meteen op de juiste hoogte en lengte, én gecentreerd.

ASYMMETRIE

Een bron van ergernis en frustratie bij carrossiers is een recente tendens: sommige modellen zijn namelijk niet symmetrisch. De voertuigen van Opel staan er al langer om bekend, maar meer en meer modellen van andere merken blijken asymmetrisch te zijn:

De Renault Twingo is op geen enkel punt symmetrisch.

De Kia Cee'd is overal symmetrisch, behalve op één punt.

Bij de Skoda Fabia is de berlineversie symmetrisch, maar de breakversie is dat niet, zij het enkel achteraan.

Asymmetrie is een verschijnsel dat men niet op voorhand kan weten: vaak bedraagt die niet meer dan 3 mm, iets wat men met het blote oog dus niet merkt. Maar het kan ook extreem: tot 24 mm. Je komt het helaas enkel te weten door het tegen te komen ... Met een meetsysteem kun je dergelijke asymmetrieën detecteren: daarin zit namelijk een bepaalde functie. Als je een bepaald punt bepaalt en de wagen is symmetrisch, dan duidt het systeem automatisch ook de tweede maat aan. Toen het meetsysteem dat bij bepaalde modellen niet deed, kwam die asymmetrie aan het licht.

ADVIES

Wanneer u erover nadenkt om een richtsysteem aan te schaffen, zorg er dan voor dat u alle schade aankan: lichte tot zware schade, 4x4, bestelwagens tot zelfs vrachtwagencabines. U weet immers nooit wat men bij u binnenbrengt.