Groene paranoia op persconferenties
COLUMN - FERRE BEYENS, AUTOMOTIVE ANALIST/JOURNALIST
Dertig jaar geleden reden we in Lake Tahoe (Colorado, VS) met de prototypes van GM’s E(lectric) V(ehicle) ‘number one’. Laaiend enthousiast waren we, want we wisten nog niet wat we vandaag weten. Rijden met een e-auto vormt tot vandaag weliswaar het gespreksthema van hoogst genietbare rijbeleving. Maar wat is er van CO2-neutraliteit, milieuvriendelijkheid en energie-efficiëntie? De gepropageerde pluspunten van de auto-elektrificatie? Technologisch realisme en 30 jaar e-praxis temperden bijgevolg de in Lake Tahoe ontstane geestdrift. Zeker nadat hysterische klimaatactivisten in de stekkerauto het ‘vehikel’ zagen van hun symboolpolitiek en ‘elektrificatie’ in een technisch irrelevante context manoeuvreerden. Daarbij alle praktijkervaring en wijsheid, die hoger technisch onderwijs ons ooit heeft bijgebracht, schaamteloos wegwuivend.
“Persmeetings worden happy-events waar activisten steeds vaker de trommel bovenhalen”
Media blijven het publiek massaal misleiden, klimaatpaniek is wet en zin voor technisch realisme is taboe. “In tijden waarin redacties, politici en ‘voorlichters’ liever de therapeut uithangen dan objectieve feiten en cijfers te verspreiden, ontbreekt het aan duidelijke informatie.” Frank Thevissen, dokter in de communicatiewetenschappen, klinkt hier ondubbelzinnig. Ooit hoofddocent communicatiewetenschappen (VUB) wordt hij in de ‘ernstige’ pers geschuwd omdat hij concludeerde dat politieke invloed de redactionele toon zet en netwerking tussen journalisten en politici de kritische afstandelijkheid opheffen. Omdat politiek gebaseerd blijft op ‘beheersing’ van de pers … wachtte ook Thevissen een scandaleuze ‘kaltstellung’.
We mogen ons dus zorgen baren over de twijfelachtige kwaliteitsnormen van de publieke voorlichting. Bij de journalistieke benadering van wetenschappelijke en technologische vraagstukken – nauw aanleunend bij onze automotivegerelateerde vakdomeinen – is dat zeker niet anders. Het dreigt zowaar nog erger te worden. Bij de meeste journalisten gaat de sympathie trouwens uit naar CO2-zwendelaars of op de golven van de klimaatdwaasheid surfende ‘voorlichters’. Persconferenties spelen daar op in en zo ontsnapt ook ons vakdomein niet aan klimaattypische en door de media geregisseerde paranoia.
De dieseltechnologie blijft getrakteerd op tapijtbombardementen van misleidende berichten. De ‘ernstige gazetten’ schrijven mediatieke rampenscenario’s uit over dieseluitstoot. Enige wetenschappelijke en praktisch gemeten vaststelling blijft doodleuk onder de mediaradar. Waar lezen, horen of zien we dat wind- en zonne-energie nooit in onze primaire energiebehoefte zullen voorzien? Welke ‘ernstige’ krant heeft – op de frontpagina, vijf kolommen breed – geblokletterd dat niet de uitlaat- maar wel de non-tailpipe-emissie van voertuigen schadelijke factor nummer één is? Welke gazet of tv-zender heeft intussen verduidelijkt dat e-auto’s NIET CO2-neutraal, niet milieuvriendelijk en allerminst energiezuinig zijn?
Er zijn van die dingen waartegen men moeilijk kan vechten: mediatiek georchestreerde ongeregeldheid is daar een van. Ongeregeldheid als gevolg van ‘infodemie’, een teveel aan informatie met gevaar voor misleiding. Wie weet in deze infochaos nog wie of wat te geloven? Journalisten zijn alvast gedegradeerd tot kolomvullers. Zij moeten de lege ruimtes volschrijven die vandaag ontstaan tussen de sterk in aantal en oppervlakte afnemende advertenties. Als troosteloze laptoptikkers laten ze zich graag inspireren door hersenspinsels van CO2- en andere klimaatpredikanten. Dat opvullen gebeurt met stijlvolle tekst. Met ‘pennenvrucht’ helaas, waarvan de inhoud veelal dient gecatalogeerd als technologische quatsch.
Ons vakdomein ontsnapt niet aan het cynisme van dit soort journalistiek. Neem de ‘elektrotherapie’. E-auto’s rijden lang niet CO2-neutraal. E-energie – uit batterij of fuel cell – zal de auto maar gedeeltelijk van zijn CO2-erfzonde bevrijden. Een klein beetje technisch inzicht volstaat om dat te begrijpen. Maar als technisch opgeleid vakjournalist worden we dag na dag bestookt met documenten en persvoorstellingen die het tegengestelde beweren. Ongestraft worden we voorgelogen met de totaal verkeerde CO2-becijfering van batterij-auto’s, plug-inhybrides of andere heilzame mobielen met ‘verlengkabel’.
De algemene media-informatie omtrent CO2-neutraliteit en milieuvriendelijkheid van e-auto’s behoort tot een niveau dat zich in de diepste kelders laat vinden. Ergens gelezen of gehoord dat een batterij met lage energie-inhoud – in verhouding – ook minder omvormingsenergie vraagt dan een hoogcapacitieve accu om eenzelfde hoeveelheid energie op te slaan? Of dat kleinere batterijen minder wegen en een hiermee uitgeruste e-auto ook (relatief) minder energie consumeert? Dat ook banden- en remmenslijtage – dé grootste oorzaak van stof- en roetvorming – lager is met een kleine batterij? Ik herinner mij slechts één perspresentatie (voor de technisch gespecialiseerde media dan nog) waar de aanwezige journalisten duidelijk de meerwaarde van kleinere batterijen is toegelicht. Slechts tijdens twee, hooguit drie persmeetings is de CO2-neutraliteit van EV’s als technologisch volkomen fout aangetoond.
Een mens vindt meer moraliteit in een apenkooi dan op (sommige) perspresentaties. Het klinkt hondsbrutaal, maar het is niet anders. Wij stammen nog uit een tijd waarin de ingenieur ons interessante, technische toelichting mocht en kon verschaffen. Intussen vervellen persconferenties – ook in ons vakdomein – steeds meer tot happy-events waar groene activisten de trommels bovenhalen. Meetings, waar de onverschilligheid groeit tegen wetenschappers en technologisch geschoolden die kritisch afstandelijk blijven bij al dat activistische klimaatgedoe.
Ter verduidelijking mag je ons even vergezellen op een recent georganiseerde persconferentie ... of tenminste wat daarvoor moest doorgaan. Onder de deelnemers: enkele politici, zowaar ook de Vlaamse minister-president, burgemeesters, havenschepenen en een resem vertegenwoordigers uit werkgevers- en sectororganisaties. Onder de deelnemers zie ik (hooguit) vijf collegae, die ons vakdomein als hun specialiteit mogen beschouwen. Als rot in dit vak voel je dan al wat er komende is ... Hoe een persconferentie gedegradeerd raakt tot een – door de (auto-)industrie gefinancierde – bijeenkomst waarop de groene wereldverbeteraars onbelemmerd en los van alle technologische logica de trommel bespelen en de aanwezigen indoctrineren in plaats van te informeren. Verdoken symboolpolitiek is dat, ‘voorlichting’ onder het mom van persconferentie. Francesca Vanthielen, actrice, presentatrice, omroepster en – vooral – activiste, neemt de micro. Zij stelt dat e-auto’s CO2-neutraal rijden, dat auto-elektrificatie onze omgeving een heil is ... IJlings verlaat ik deze groene toelichtingen. Ik blijf de waarheid dan maar zoeken in cursussen over elektriciteit, wel of niet met dynamo. In leerstof over magnetisme, elektrische omzettingen, thermodynamica, elektronica. In de vele notities die wereldwijd EV-rijden me decennia opleverde. Mediatiek georchestreerde ongeregeldheid laat zich weliswaar moeilijk bekampen. Al is en blijft het de technologie die groene dromen waar moet maken. Activistische paranoia zal daartoe niets kunnen bijdragen.
